Thursday, August 21, 2008

Dinsdag 12 augustus; het planten gaat beginnen.


Dinsdag ochtend terug gereden vanuit Maseru naar Ha Ntsi. Onderweg kwamen we Kahliso nog tegen met een vrachtwagen vol zakken, die hij blijkbaar ergens af moest leveren. Dat bleek hij voor een organisatie te doen (Worldvision) waar we over een aantal dagen nog even op terug zullen komen.
Op het land aangekomen wachtte ons een aangename verrassing. Phatela moet tot het laatste licht gisteren verdween doorgegaan zijn met ploegen, want dat was klaar. En er was al vol en dol aktiviteit; 13 man stonden gaten te graven, de lijnen om de rijen uit te zetten lagen klaar, het meetlint was bij de hand om de stokkies in rijen te planten met twee meter ertussen en 1.50 m. tussen de stokkies in de rij. Het water was aangesloten en dus kon het planten beginnen. Geweldig; alles geheel volgens afspraak op tijd klaar. Wederom blijkt het weer dat er niets fout hoeft te zijn met de arbeidsmentaliteit in Afrika! Dit in tegenstelling tot de algemeen geldende opvatting in zowel het westen als hier in Zuid Afrika.
Precies laten zien hoe het planten moet. In de kuil zetten, wortels mooi spreiden, wortels die te hoog zitten eraf halen, aarde erbij en dan het stokkies langzaam omhoog trekken, zodat de worteltjes mooi naar beneden staan. Zorgen dat de las tussen de rootstock en de varieteit niet onder de aarde komt, maar een handbreedte erboven en steeds maar water erbij. Dan nog even een heuveltje om het plantje bouwen (het lijkt een beetje op een Ba-sotho hoed (dit is hetzelfde symbool in Lesotho als de houten klomp in Nederland) en dus hebben we de heuveltje onder algehele hilariteit maar Ba-sotho hats gedoopt) dat twee maanden blijft staan om te voorkomen dat de las uitdroogt. Dan nog een walletje rond de plant bouwen, zodat er een fijn badje ontstaat om het water in te gieten. Ze hebben geen irrigatie systeem, dus leek dit de beste methode. Maar ze hebben in ieder geval water. In een land dat water en electriciteit exporteert blijft het raar dat er op vele plekken in Lesotho zelf waterschaarste heerst. Gelukkig niet bij Phatela, hij heeft een eigen waterput, die nooit opdroogt. Ze hebben er zelfs een pomp bij, maar die loopt natuurlijk op benzine, dus zolang de druk hoog genoeg is, wordt die niet gebruikt. Intussen was het middag en kwam Mothiba met een collega student weer helemaal van school om te helpen met planten.
Phatela is met name opgewonden over de tafeldruiven en moet nog vreselijk wennen aan de wijndruiven. De 3 zonen van Phatela gaan echter volledig voor de wijndruiven. Ook in Lesotho heet dat dan Cool!
De werkverdeling onder de zonen is ook al verdeeld. De oudste zoon gaat boeren, de middelste zoon de marketing en sales, de jongste........wijnmaker ?. Dit past perfect bij hun karakters. Leuk!
Dan gaan Phatela, familie en werkers (ook voor een groot deel familie) op het land lunchen en vertellen wij morgen weer verder.